9. nov, 2022

bevrijding van Tilburg

Tilburg is op 27 oktober 1944 bevrijd.

Begin november 1944 het is verschrikkelijk koud. Op een open kar met ineengedoken mensen rijdt de Houtstraat in. Bewoners zien het met ledenogen aan. Eén moedige vrouw stapt op de kar af. Ze vraagt: ‘wat zoeken jullie?’ De man die de teugels van het paard vast houdt zegt met een bibberige stem: ‘Wij zoeken een slaapplaats, we zijn gevlucht vanuit de Betuwe. Alles is kapot geschoten’. De vrouw bedenkt zich geen twee keer en zonder overleg met haar familie zegt ze: ‘kom maar naar binnen. Bij mij brandt de kachel, met hoeveel zijn jullie?’

‘We zijn met zijn achten. Vier volwassenen en vier kinderen.’  Zegt de man.

De vrouw vraagt zichzelf af, waar kan ik deze mensen in mijn huis laten slapen? Dat ze in de kou buiten zouden gaan zwerven was voor haar geen optie en zegt: ‘Kom binnen! Ik bedenk wel wat’. Haar jongste dochter is thuis en de vrouw geeft haar instructies om een flinke pot koffie te zetten en melk te verwarmen zodat iedereen op temperatuur kan komen. Door het rumoer verstoort komt de man des huizes uit de schuur waar hij als schoenmaker schoenen repareert met de reststukjes leer van de schoenenfabriek, die hem gegund zijn. Het verkleumde gezelschap kijkt hem smekend aan. Uit de vragende ogen is één vraag duidelijk. Mogen we hier blijven? De echtgenoot stemt in. Hij weet wat oorlog en op de vlucht zijn betekend. Zijn vrouw komt uit België en heeft de aanloop van de 1e wereldoorlog en de mobilisatie meegemaakt. Zijn andere twee broers wonen naast elkaar in hetzelfde huizenblok. Ieder heeft een gezin met een talrijke kinderschaar. Met wat improvisatie en met steun van zijn andere broers en vrouwen moet het lukken. Eten was geen probleem. De vluchtelingen hadden hun levensmiddelen voorraad van de winkel meegenomen. Een schoonzus was de kokkin en beheerde de gaarkeuken van de families.

Niet lang daarna komen twee Engelse soldaten met dezelfde vraag; ‘kunnen we hier ergens slapen?’ Ze hebben een tank bij zich. De dochter wil in de tank met de soldaten door de straat te rijden. Bij hoge uitzondering mocht dit. Dat de klinkers losser in de straat kwamen te zitten kon de pret niet drukken. De twee bevrijders zijn leden van een orkest die muziek op de B.B.C. radio verzorgen. De binnenplaats was de repetitieruimte en heel de buurt deint mee op de maten van de muziek.

In andere delen van Tilburg zijn doden gevallen en is er veel schade door de bombardementen aangericht. Dit alles in schril contrast ten opzichte van de Houtstraat; daar werd het leven gevierd met bewoners, vluchtelingen en soldaten alles onder één dak. 

In het voorjaar konden de vluchtelingen weer terug. In de Betuwe was het zeer droevig gesteld met de bebouwing, alles was kapotgeschoten en veel waterschade.  Met wilskracht en vrijwilligers, ook vanuit de Houtstraat, werd puin geruimd. De opbouw van Nederland in vrijheid en samen er iets moois van maken werd een feit.